بایگانی‌های فقهی و اصولی - وب سایت رسمی دکتر طاهر حبیب زاده - Official Website of Dr. Taher Habibzadeh وب سایت رسمی دکتر طاهر حبیب زاده – Official Website of Dr. Taher Habibzadeh
با عضویت در خبرنامه مطالب را در ایمیل خود دنبال کنید

وحدت ملاک، تنقیح مناط، تخریج مناط، تحقیق در مناط، الغای خصوصیت، اتحاد طریق

مَناط به فتح میم، از ریشه نوط، مصدر میمی و اسم مکان به معنی «محل اناطه، محل تعلیق و درآویختن» است. مقصود از مناطات احکام، کشف علت حکم است؛ مناط یعنی علت.‌ گویا در پی این هستیم که حکم به چه چیزی آویخته است. در نوشته های فقهی و اصولی، بیشتر از مناط و علت، و در نوشته های حقوقی بیشتر از ملاک استفاده می شود. علل احکام و مناطات احکام را ملاکات احکام نیز گفته اند. تنقیح در لغات از ریشه نقح ببر وزن منع است و به معنی «پیراستن از زواید، آراسته کردن، اصلاح کردن کلام از عیب و نقص» آمده است. کلام مُنَقَّح، یعنی سخن…

  • تاریخ انتشار: 27 بهمن 1401
  • تعداد بازدید: 6055
  • بدون دیدگاه
  • ادامه نوشته

چیستی علم: تعریف علم چیست؟ / علم قابل تقسیم به دینی و غیردینی نیست/ ترکیب «علوم انسانی اسلامی» قابل دفاع نیست

دکتر طاهر حبیب زاده دکتری حقوق فناوری اطلاعات – انگلستان عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) آی. دی. تلگرام و بله و ایتا و اینستاگرام: @drtaherhabibzadeh یک معنی دقیق از «علم» عبارت است از «آگاهی یا شناخت حقیقی و مبتنی بر واقع از هستی» (هستی هم شامل انسان است و هم شامل هر آنچه غیرانسان)؛ آگاهی و شناختی که کشف از حقیقت نمی کند و مبتنی بر واقع نیست و بعدا به طور کلی یا جزئی مورد انکار یا اصلاح واقع می شود، علم یا دانش نیست. برای تایید این تعریف از علم، گزاره های روایی و قرآنی متعددی وجود دارد. به عنوان یک مثال،…

  • تاریخ انتشار: 15 اسفند 1398
  • تعداد بازدید: 3087
  • بدون دیدگاه
  • ادامه نوشته

مقدمات حکمت در لفظ مطلق: در مقام بیان بودن و فقدان قرینه بر تقیید

دکتر طاهر حبیب زاده دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) – آی. دی. تلگرام و اینستاگرام: @drtaherhabibzadeh در علم اصول فقه در باب لفظ مطلق، این سوال مطرح است که چگونه یک لفظ مطلق بر اطلاق دلالت دارد؟ به عنوان مثال، وقتی گفته می شود «انسان»، چگونه این لفظ بر تمام افراد انسانی دلالت می کند؟ آیا لفظ مطلق، اساسا برای اطلاق وضع شده است یا اینکه حتما باید قرائنی باشد که با استفاده از آن قرائن بتوان گفت که لفظ، اطلاق دارد؟ رویکرد دوم را «مقدمات حکمت» می نامند یعنی شرایطی که با جمع شدن آنها می توان حکم کرد که لفظ مطلق همه مصادیق و افراد…

  • تاریخ انتشار: 26 آذر 1398
  • تعداد بازدید: 4498
  • بدون دیدگاه
  • ادامه نوشته

مفهوم قدر متیقن؛ نحوه تعیین محدوده قدر متیقن: خارجی و در مقام تخاطب

دکتر طاهر حبیب زاده دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) – آی. دی. تلگرام و اینستاگرام: @drtaherhabibzadeh |*** در برخی موارد وقتی با لفظ «مطلق» مواجه می شویم، این سوال پیش می آید که آیا آن لفظ همه مصادیق و افراد خود را شامل می شود یا فقط برخی از آنها را؟ در این میان، به دخول یک سری از مصادیق در آن لفظ مطلق یقین داریم؛ به این مصادیق «قدر متیقن» گفته می شود. کلمه «قدر» به معنای اندازه و کلمه «متیقن» به معنای مسلم و قطعی و مورد یقین است؛ لذا «قدر متیقن» یعنی «مقداری که به آن یقین داریم». به تعبیر اصولی «فرد یا بخشی…

  • تاریخ انتشار: 26 آذر 1398
  • تعداد بازدید: 11828
  • بدون دیدگاه
  • ادامه نوشته

مجمل (اجمال)، مبهم (ابهام)، مبین (بین)، نص، ظاهر، موول، محکم، متشابه

دکتر طاهر حبیب زاده دانشکده حقوق دانشگاه امام صادق (ع) – آی. دی. تلگرام و اینستاگرام: @drtaherhabibzadeh این نوشته به بهانه اصل ۱۶۷ قانون اساسی تنظیم شده است؛ ‌آنجا که اجمال قانون مجوز توسل به منابع معتبر اسلامی یا فتاوای معتبر می شود. اینکه لفظ مجمل به چه معنی است و روش های رفع اجمال چه می باشد، محل اصلی بحث است. برای تفهیم بهتر مطلب،‌ از مثال های قرآنی و قانونی بهره برده می شود. معنی و مفهوم در بحث از الفاظ در علم اصول فقه، گاهی معنی یک کلمه کاملا روشن است و گاهی برای مخاطب ابهام دارد و چند معنی به ذهن می رسد. در…

  • تاریخ انتشار: 13 آذر 1398
  • تعداد بازدید: 9152
  • بدون دیدگاه
  • ادامه نوشته

قانون عام و خاص،‌ نسخ و تخصیص و تخصص: منشا، مصداق و آثار

(کانال تلگرام، اینستاگرام: @drtaherhabibzadeh) بی شک آشنایی لازم با اصول فقه از لوازم موفقیت در تحقیقات حقوقی است که با گذر زمان و با تمرین و ممارست و مراجعات مکرر به منابع و تفکر و تامل حاصل می شود (در کسب دانش عجول نباشیم). چه اینکه قانونگذار ما بیگانه با این اصول نبوده و در تدوین قوانین از آنها بهره جسته است. در این میان، از جمله اصطلاحاتی که به کررات به فهم دقیق مفهوم و دایره اثر آنها حاجت پیدا می کنیم تفکیک قانون عام از خاص، و نسخ از تخصیص و تخصص است؛ و مهمتر از این به کارگیری این مفاهیم در مقام اجراست، مانند جایی…

  • تاریخ انتشار: 17 خرداد 1396
  • تعداد بازدید: 51821
  • 4 دیدگاه
  • ادامه نوشته