🌱 همه شماها در تکاپو هستید و ای بسا سری بسیار شلوغ و پربرنامه ای دارید. اما در حقیقت به دنبال چه هستید؟! می خواهید به چه برسید و چقدر با معیار سنجش با حقیقت، آن اهداف و برنامه هایی که در سر دارید ارزشمند است و شایسته پیگیری؟
معتقدم رشد با پیشرفت یک فرق بنیادین دارد. رشد یک حرکت باطنی، عمودی و تحول گراست و پیشرفت یک حرکت افقی در یک امر مشخص است. وقتی دانه ای را می کاریم، می گوییم رشد کرد، نمی گوییم پیشرفت کرد. به عنوان مثال، دانه از وضعیت اول خود سر بر می آورد و وارد مرحله بعد می شود که متفاوت از وضعیت قبلی است، و دیگر همان دانه سابق نیست و کامل تر شده و همین طور با گذر زمان ابعاد تازه ای به خود می گیرد تا اینکه به نقطه ثمردهی می رسد.
🌱آنچه که من در نوع مردم می بینم، عمده در جستجوی پیشرفت هستند، نه رشد، و همین نگاه به اضطراب زندگی شان افزوده است. پیشرفت در کار، تجارت، تحصیل، زندگی شخصی، و عموما هم در این امور واژه پیشرفت به کار می رود نه رشد. از ماها نیز همیشه «پیشرفت کار یا برنامه» می خواهند، نه رشد کار یا برنامه.
🌱گاهی پیش می آید حتی با افرادی از جامعه دانشگاهی بعد از ۵ یا ۱۰ سال ملاقات می کنم، و وقتی کارهایی را که در این مدت انجام داده اند، می شنوم، چنین گمان می کنم پیشرفته کرده امد، اما رشد چندانی نکرده اند. تقریبا همان آدم های سابق اند و فقط سن شان زیاد شده است و یک لایه جدی، باطنی تر نشده اند. جان، چندان تکان نخورده است. برعکس، معدودی از آنان را می بینم که آرام تر شده اند، کم هیاهو و حتی کم قلم، و علت را که می جویم، می بینم باطن نگرتر شده اند و به رشد خود بیش از پیش اندیشیده اند و توجه کرده اند.
🌱رشد کردن بسیار سخت تر از پیشرفت کردن است. رشد، با جان آدمی سروکار دارد و نیازمند غور در باطن است، نه کم و کیف تعلقات و داشته های اعتباری و مادی و ظاهری او، که نوعا با ابزارهای ظاهری تحصیل می شود. نوع آدم ها در ذهن شان به افراد پیشرفته امتیاز بیشتری می دهند، همانطور که عده ای قابل توجه غرب را بهتر از خود می دانند، چرا که مظاهر پیشرفت در آنجا نمودارتر است؛ اما اهل رشد و سیر در باطن، افراد رشد یافته را تحسین می کنند چون می دانند چه سخت است حرکت در این وادی. جالب است که از عبارات تمجیدگونه قرآنبه غیرمستقیم، یکی همین رشدیافتگان است، کسانی که دارای جان های ارزشی اند: أُولَٰئِكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ (حجرات).
🌱در انتخاب افراد برای هر هدفی، حتی المقدور سعی کنیم خود را به افراد رشد یافته نزدیک کنیم، نه لزوما پیشرفته. خود و دیگران را با مقوله رشد آشنا کنیم تا از استرس های مسیر پیشرفت بکاهیم. چرا که رشد به انسان آرامش و سکینه می دهد و ابزار آن توجه و غور در باطن است و ای بسا پیشرفت که سبب استرس و اضطراب فرد می گردد و عمده ابزار آن سعی در امور ظاهری است.
🌱همانطور که باید تزکیه را مقدم بر تعلیم بدانیم، لازم است رشد را مقدم بر پیشرفت بدانیم. البته جمع بین این دو، غیرممکن نیست، گرچه اولویت وجود دارد.
🌱نهادهای آموزشی که غالبا جان های بکر را در اختیار دارند، چقدر به مقوله رشد آنان توجه دارند؟!
🌱خداوندا، ما را به مسیر رشد هدایت کن.